Валлалар Тарих: Хвел бергьарав чиясул тарих.
Щай нилъеца цӀализе кколеб Валлаларил тарих? Хвел бергьарав чиясул хӀакъикъияб тарих. Инсанасе хвечӀого гӀумру гьабизе нух рагьарав унго-унгояв гӀалимчи. Инсанасул черх хвел гьечӀеб черхалде сверизабулеб гӀелму рагьарав. Инсанасул черх гӀелмуялъул черхалде сверизабурав. ХвечӀого нилъ гӀумру гьабизе нух бицарав. Аллагьасул тӀабигӀияб хӀакъикъаталъул хӀалбихьарав ва Аллагьасул хвел гьечӀеб сурат щиб кколебали ва кив вугевали нилъеда бицарав. Киналго хурхенал нахъе рахъун, нилъер гӀелмуялдалъун кинабго суал лъурав ва унго-унгояб гӀелмуялде щварав.
ХӀакъикъияв гӀалимчиясул цӀар: Рамалингам ГӀагараз гьесда ахӀулеб цӀар: Валлалар. Гьавураб сон: 1823 сон, черх канлъиялъул черхалде сверизабураб сон: 1874 сон Гьавураб бакӀ: Индия, Чидамбарам, Марудур. Бергьенлъи: Инсанасдаги Аллагьасул хӀалалде щвезе бегьулеблъи ва хвезе бегьулареблъи лъазабурав ва гьеб хӀалалде щварав чи. Индиялда, Тамил Надуялда, Чидамбарам шагьаралдаса кӀикъоялда анцӀго километралъ севералдехун бугеб Марудхур абураб шагьаралда Рамалингам абун цӀар лъурав Валлалар гьавуна гьатӀан къоялъ, 1823 соналъул 5 октябралда къаси сагӀат 5:54 тӀубараб мехалда.
Валлаларил инсуда цӀар букӀана Рамая, эбелалда цӀар букӀана Чиннаммай. Эмен Рамаия вукӀана Марудхуралъул бухгалтерлъун ва лъималазе дарсал кьолев учительлъун. Эбел Чиннаммайица рукъалъул тӀалаб-агъаз гьабуна, лъимал гӀезаруна. Валлаларил эмен Рамая хун вуго гьев гьавун хадуб анлъабилеб моцӀалда. Эбел Чиннаммай, лъималазул лъаялъул ва букӀинесеб хӀисабалде босун, ана Индиялъул Ченнай шагьаралде. Валлаларил кӀудияв вац Сабапати цӀалулев вукӀана Канчипурамалъул профессор Сабапатида аскӀов. Гьев лъугьана эпосияб дискурсалъул устарлъун. Дискурсазде ун щвараб гӀарац гьес хӀалтӀизабулеб букӀана хъизан хьезабизе. Живго Сабапатица тарбия кьуна жиндирго гьитӀинав вац Рамалингамие. Хадуб гьес гьев витӀана живго цӀаларав учителасда, Канчипурамалъул профессор Сабапатиялда аскӀов цӀализе.
Ченнаялде тӀадвуссун вачӀарав Рамалингам гӀемер щолаан Кандасамиялъул храмалде. Гьев вохарав вукӀана Кандакоттамалда БетӀергьан Муругание сужда гьабизе. Гьес гӀолохъанаб мехалдаго ургъана ва ахӀана ТӀадегӀанасул хӀакъалъулъ кучӀдул. Школалде яги рокъов чӀоларев Рамалингамие бадибчӀвай гьабуна кӀудияв вац Сабапатица. Амма Рамалингамица кӀудияв вацасухъ гӀенеккичӀо. Гьединлъидал Сабапатица кьварун амру гьабуна жиндирго лъади Папати Аммалида Рамалингамие квен кьей чӀезабизе. Рамалингамица, жиндирго хирияв кӀудияв вацасул гьариялда разилъун, рагӀи кьуна рокъов чӀун цӀализе. Рамалингам рокъоб тӀасияб рукъалда чӀана. Кванил заман гурони, цогидал заманаздаги гьев комнатаялда чӀолаан ва Аллагьасе гӀибадат гьабиялда жигараб хӀалтӀи гьабулаан. Цо къоялъ, къадада бугеб гӀужрукъалда, гьев рохелалъ ахӀулев вукӀана ва Аллагь жиндие загьирлъанин абураб жоялда божун, кучӀдул ахӀулев вукӀана.
Цебе мифологиялъул хӀакъалъулъ лекциял цӀалулев вукӀарав гьесул кӀудияв вац Сабапати сахлъиялъул рахъалъ загӀиплъиялъ разилъараб лекциялде вачӀине кӀвечӀо. Гьединлъидал гьес гьитӀинав вац Рамалингамида гьарана лекция тӀобитӀизе бугеб бакӀалде ун, жив вачӀине кӀвечӀолъи бецӀизе цо-цо кучӀдул ахӀеян. Гьелда рекъон, Рамалингам гьениве ана. Гьеб къоялъ Сабапатил лекциялде гӀенеккизе ракӀарун рукӀана гӀемерал гӀадамал. Рамалингамица ахӀана цо-цо кучӀдул кӀудияв вацас абухъе. Гьелдаса хадуб гьенире данделъарал гӀадамал гӀемераб мехалъ чӀун рукӀана гьес рухӀияб лекция цӀализе кколилан. Гьединлъидал Рамалингамги разилъана. Лекция тӀобитӀана къаси кватӀараб мехалда. Киналго хӀайранлъана ва хӀайранлъана. Гьеб букӀана гьесул тӀоцебесеб лекция. Гьеб мехалъ гьесул букӀун буго къого сон.
Рамалингамица гӀибадат гьабизе байбихьана анцӀила кӀиго сон барав мехалъ Тирувоттриюралда. Гьев щибаб къойил лъелго унаан живго гӀумру гьабулеб анкьго нух бугеб бакӀалдаса Тирувоттриюралде. ГӀемерисезул тӀадчӀейги гьабун, Рамалингам разилъана кӀикъоялда анкьго сон барав чияс росасе ине. Гьес ячана жиндирго яц Уннамулайил яс Тханакоди. Росги лъадиги хъизамалъул гӀумруялда гъорлъ рукӀинчӀо, Аллагьасул пикруялда гъорлъ гъанкъун рукӀана. Гьесул лъади ТӀанакодил разилъиялдалъун росасул гӀумру цо къоялда жаниб лъугӀула. ЧӀужуялъул разилъиялдалъун Валлаларица халат бахъунеб букӀуна хвел гьечӀолъиялде щвезе гьабулеб хӀаракат. Рамалингамие бокьун букӀана лъаялдалъун хӀакъикъияв Аллагь лъазе. Гьединлъидал 1858 соналъ Ченнай тун, гӀемерал храмазде щун, щвана Чидамбарам абураб шагьаралде. Чидамбарамалда Валлалар вихьун, Тхирувенгадам абун цӀар бугев Карунгужи абураб шагьаралъул администраторас гьесда гьарана жиндирго шагьаралде ва жиндирго рокъов вачӀаян ва чӀаян. Гьелъул рокьиялъ бухьараб Валлалар къого соналъ чӀана Тирувенгадамалъул резиденциялда.
ХӀакъикъияв Аллагь нилъер ботӀролъ бугеб мегежалда вуго, гьитӀинабго атом хӀисабалда. Гьев Аллагьасул канлъи миллиард бакъул гвангъиялда бащалъула. Гьединлъидал нилъеда жаниб канлъилъун вугев Аллагь гӀадатиял гӀадамазда бичӀчӀизелъун Валлаларица къватӀиб чирахъги лъун, канлъиялъул сураталда рецц гьабуна. Гьес байбихьана Сатья Дхармачалайалда аскӀоб канлъиялъул храм базе 1871 соналъ, бащдаб лъагӀалида жаниб бан лъугӀараб храмалда гьес цӀар лъуна «ГӀакъиллъиялъул мажлис» абун. Гьес нилъер ботӀролъ бугеб кӀудияб гӀелму хӀисабалда канлъиялъул сураталда гӀумру гьабулев Аллагьасе Вадалур абураб шагьаралда бана храм. ХӀакъикъияв Аллагь ккола нилъер ботӀролъ бугеб лъай, гьеб бичӀчӀизе кӀоларезе гьес ракьалда бан букӀана храм, гьеб храмалда чирахъги бакун, гьеб чирахъ Аллагьлъун рикӀкӀине ва гьелъие сужда гьабеян абуна. Гьедин нилъер пикраби ракӀарараб мехалъ, нилъеда лъала нилъер ботӀролъ гӀелмулъун вугев Аллагь.
1873 соналъул 10 моцӀалъул 20 къоялъ, талат къоялъул радал сагӀат микьгоялда, гьес Меттукуппам шагьаралда бугеб Сиддхи Валакам абураб минаялда цебе байрахъ борхана ва халатаб вагӀза гьабуна . данделъараб халкъалде. Гьеб вагӀзаялда абула «гӀемераб малъи» абун. Гьаб вагӀзаялъ инсанасе нух бихьизабула кидаго талихӀав вукӀине. Гьелъ жаваб кьола инсанасулъ раккулел гӀемерал суалазе. ВагӀза нилъер хурхен биххизабиялъул хӀакъалъулъ. Гьес абулеб бугин унго-унгояб нух бугин тӀабигӀаталъул хӀакъикъат бугеб куцалда лъай ва хӀалбихьи. Гьеб гуребги. Живго Валлаларица нижеда ракӀалде щвечӀел гӀемерал суалал кьуна ва гьезие жавабал кьуна. Гьел суалал руго гьадинал:.
Аллагь щиб кколев? Аллагь кив вугев? Аллагь цоявищ яги гӀемералищ? Щай нилъеца Аллагьасе гӀибадат гьабизе кколеб? Нилъеца Аллагьасе гӀибадат гьабичӀони, щиб ккезе бугеб? Алжан абураб жо бугищ? Кин нилъеца Аллагьасе гӀибадат гьабизе кколеб? Аллагь цоявищ яги гӀемералищ? Аллагьасул квералги хӀатӀалги ругищ? Нилъеца Аллагьасе щибниги гьабизе бегьилищ? Аллагь ватизе бищунго бигьаяб нух щиб? ТӀабигӀаталда Аллагь кив вугев? Кинаб форма кколеб хвел гьечӀеб форма? Кин нилъеца нилъерго лъай унго-унгояб лъаялде сверизабулеб? Кин нилъеца суалал кьолел ва гьезие жавабал щолел? Сунца нилъедаса бахчулеб бугеб хӀакъикъат? ХӀалтӀи гьабичӀого Аллагьасухъа щибниги щвезе бегьулищ нилъее? Пайда бугищ диналъул хӀакъикъияв Аллагь лъаялъе?
Байрахъ борхун хадуб иргадулаб лъугьа-бахъин букӀана, тамилазул Картхигай моцӀалда, канлъи кӀодо гьабулеб байрамалъул къоялъ, гьес жиндирго комнатаялда кидаго бухӀулеб букӀараб дипаялъул чирахъги босун, 1990 соналда цебе лъуна. минаялда. 1874 соналъул тай моцӀалъул 19 къоялъ, ай январалда, индиялъул астрономиялда рехсараб Поосам цӀваялъул къоялъ, Валлаларица киназего баракат лъуна. Валлалар сордо бащалъараб мехалъ мансиялъул комнатаялде лъугьана. Гьесул божилъиялда рекъон, гьесул кӀвар бугел муридзаби Калпатту Айяца ва Тхожувур Велайудхамица къватӀисан къараб рукъалъул нуцӀа къан букӀана.
Гьеб къоялдаса нахъе Валлалар нилъер лага-черхалъул беразда цебе форма хӀисабалда загьирлъулеб гьечӀо, лъай гӀуцӀиялъе илагьияб канлъилъун букӀана. Нилъер черхалъул беразул гӀелмуялъул черх бихьизе къуват гьечӀелъул, гьезда кидаго ва киса-кивего вугев нилъер БетӀергьан вихьизе кӀоларо. Лъай кьеялъул къаркъала инсанасул беразда бихьулеб спектралъул карачелалъул халалъиялдаса къватӀибехун букӀиналъ, нилъер беразда гьеб бихьуларо. Валлаларица, жиндаго лъалеб букӀахъе, цин жиндирго инсанасул черх бацӀцӀадаб черхалде, хадуб Ом абураб гьаракьалъул черхалде, хадуб абадияб лъаялъул черхалде сверизабуна, гьев кидаго нилъеда цадахъ вуго ва жиндирго баркат кьолев вуго.