Ko e taumu‘a ‘o e fanau‘i ‘o e tangatá ni ke fakatokanga‘i ‘a e mo‘oni fakanatulá pea a‘usia ‘a e mo‘ui ta‘efa‘amaté.
< p>Ma 'u 'anga tokoni: ThiruVarutpa na 'e tohi 'e Vallalar—manava 'ofa ki he ngaahi me 'amo 'ui.Ko 'eku Fakamatala:
Ko e taumu 'a 'o e fanau 'i tangata ko 'eni. 1. Ko hono ‘ilo’i ‘o e mo’oni pe ko hono ‘ilo’i pe ko fe ‘a e ‘Otua mo’oni. 2. Ke ma’u ‘a e fiefia kakato ‘i he ‘Otua. 3. Ko hono ma‘u ‘o e fiefia ta‘efakamoveteveté. 4. 'I ha feitu 'u pe, 'i he fiefia ta 'efakalavea 5. 'I ha fa 'ahinga founga pe, 'i he fiefia ta 'efakalavea 6. Ma 'u 'a e fiefia ta 'efakalavea 'i ha fa 'ahinga tu 'unga pe.
Ko e taumu’a ‘o e fanau’i fakaetangata ko ‘eni ke fakatokanga’i ‘a e tu’unga ‘o e ‘Otua pea ma’u ‘a e mo’ui ta’efa’amate.Ko Vallalar, ‘a ia kuo ne a’usia ‘a e tu’unga ‘o e ‘Otua, ‘oku ne lea’aki ‘eni kiate kitautolu ‘o fakafou ‘i he’ene a’usia.
Ko e taumu’a ‘o e fanau’i ‘o e tangata ‘oku ‘ikai ke fakalahi ‘a e hako ‘o ha taha. Koteʼuhi ʼe fakanatula pe foki te faʼahi ʼaia ʼi te tahi ʼu manu. ʻOku ʻikai haʻanau ʻilo ʻoku mahulu hake ʻi he meʻakaí mo e hakó. He ko e ngaahi me 'amo 'ui kehe tukukehe 'a e tangata 'oku fanau 'i mai ke tautea. Ko ia ‘oku ‘ikai ke ‘oange ‘a e ‘iló ‘i he tafa‘aki ‘o e fakafanaú mo e kaí.
FANAU’I ‘O E TANGATA FANAU’I MA’OLUNGA ANGE: ‘Oku tau ma’u ‘a e ‘ilo ma’olunga ange ‘i he ngaahi me’amo’ui kehe koe’uhi ko e ngaahi ngaue totonu na’a tau fai ‘i hotau fanau’i kimu’a. Tatau ai pē pe ‘oku tau tui ki he toe fanau‘í pe ‘ikai, ko e ngaahi nunu‘a ‘o ‘etau ngaahi fakakaukaú, ngaahi leá, mo e ngaahi ngāué ‘oku ‘atautolu ia.
‘Oku ‘ikai ke ma’u ‘e he fanga monumanu ha ‘ilo ‘oku mahulu hake ‘i he ngaahi fiema’u tefito ‘o e me’akai, nofo’anga, mo e fakafanau. Ka ‘oku ‘ikai ke fiemalie ‘a e tangata ki he ngaahi fiema’u tefito he ko e me’a ‘oku tau loto ke a’usia ‘oku ‘ikai ko e me’atokoni pe mo e hako. Ko ia ‘oku hokohoko atu ‘a e feinga ‘a e tangatá ‘o lahi ange.
‘Oku fiema’u ‘e he tangata ke mo’ui ta’e mate, ka ‘oku nau mate koe’uhi na’e ‘ikai ke nau fai ‘a e ngaahi me’a ‘oku fiema’u ke a’usia ‘a e mo’ui ta’emate.
Kapau ko e faka 'amu 'o e fanau 'i 'o e tangata ko e me 'akai mo e hako. ʻOku totonu ke ne fiemālie pē ʻi he meʻa ko iá ʻi heʻene maʻu pē ʻa e ngaahi meʻa ko iá. Ka na‘a mo e hili hono ma‘u ‘a e ngaahi me‘a ko iá, ‘oku ‘ikai ke fiemālie ‘a e tangatá koe‘uhi ko e ngaahi fiema‘u tefitó ‘oku ‘ikai ko ‘etau faka‘amu ia, ko ia ‘oku ‘ikai ke tau fiemālie, pea ‘oku feinga lahi ange ‘a e tangatá.
Kapau ko e taumu’a ‘o e fanau’i ‘o e tangata ke ma’u ‘a e ngaahi fiema’u tefito, hange ko e me’akai mo e fakafanau, pea ‘oku totonu ke ne fiemalie pe ki ai ‘i he’ene ma’u pe. Ka na‘a mo e hili ‘ene ma‘u kinautolú, ‘oku ‘ikai te ne fiemālie koe‘uhi ko e ngaahi fiema‘u tefitó ‘oku ‘ikai ko e taumu‘a ia ‘o e fanau‘i ‘o e tangatá, ko ia ‘oku ‘ikai ke ne fiemālie, pea ‘oku kei feinga pē ‘a e tangatá.
Kuo ‘oange ‘e natula ki he tangata ‘a e ‘ilo lahi ange ‘i he ngaahi me’amo’ui kehe he na’e fanau’i mai ‘a e tangata ke ne a’usia ‘a e mo’oni ta’engata. Ko ia ai, ʻoku ʻikai fiemālie ʻa e tangatá ʻi ha meʻa kehe mei he moʻoní.
‘Oku ‘ikai ke fanau’i mai kitautolu ke tau mate. ʻOku ʻikai ke fanauʻi mai kitautolu ke maʻu ha paʻanga pea mate. ʻOku ʻikai fanauʻi mai kitautolu ke tau fanafanau mo mate. ʻOku ʻikai fanauʻi mai kitautolu ke fakahaaʻi ʻetau loto-toʻá. ʻOku ʻikai ke fanauʻi mai kitautolu ke tau mate taʻe ʻiloʻi e ʻuhinga ʻoku tau mate aí.
Ko e taumu 'a 'o e tangata ke hoko 'o ta 'efa 'amate 'i he fiefia.