Vallalar.Net

«Айдеме орланымаш — тиде кӧргӧ ӱзгар ден орган-влакын гына опытышт, мутлан, уш, шинча да т.м., шӱм-чон опытышт огыл, сандене янлыклан полшымаш — тиде чаманымаш огыл» манше-влаклан могай вашмут.  

Тиде айдеме капыште кок арвер гына палыме. Иктыже – чон, а весыже – Юмын шинчымаш (чон шинчымашын негызше улшо кӱшыл шинчымаш).

Сайым да осалым палыше гына шижын кертеш. Тыге, тыште чон тиде кап дене лийше сай ден осалым шижын кертеш. Уш-акыл да моло орган-влак сайым але осалым шижын огыт керт, вет нуно илыше-влаклан ӱзгар веле улыт. Уш-акыл да моло ужаш гай ӱзгар-влакым Юмо ыштен да илыше-влаклан илаш пуэн. Капыште илыше еҥ гына кеч-мом шижын кертеш; пӧрт нимомат шижын ок керт, вет тудо илыше огыл.

Кунам еҥ-влак шке очкишт гоч лӱдыкшӧ койыш-шоктышым ужыт, тудын шинчаж гыч гына шинчавӱд лектеш; тудын очкиже шинчавӱдым ок лук. Шӱм-чон полшышо ӱзгар-влак, мутлан, уш-акыл да моло ужаш-влак, сайым да осалым шижын огыт керт.


Всё о Валлаларе и его книгах на луговом марийском языке


Чыла илыше-влак иктӧр улыт.
Айдеме шочмо амбицийже могай
Нуным Юмын порылыкшо дене шукташ лиеш. Нуным Юмын порылыкшо тичмашлык дене шукташ лиеш  
Тӱнясе куаным налаш могай пайдам конда
Кавасе пиал могай пайдам конда
Кавасе тӱнян пиалже мом маныт
Кунам айдеме пиалым шижеш, тудын уш-акылже куана. Ойгым шижмеке, уш-акылже лыпланен кая. Тугеже, йодышлан вашмут могай  
Мемнан ушна куаным да ойгым шижеш мо
Чаманымашлан кӧра шыл кочшо янлыклан шыл пуэн кертына мо
Ала ме йӱшӧ еҥ-влакым шотыш налын, шке еш член-влаклан гына кочкышым пуаш тӱҥалына мо
Мемнан дене лийше лӱдыкшым чараш эрыкна уло мо
Кочкышым кочде йӱдым чытен кертына мо
Кузе палем, чаманымаш — Юмын порылыкшым налаш йӧн гына
Кунам илыше-влак деч моло илыше-влаклан чаманымаш лектеш
Чаманымаш тӱнясе нравственностьым пуа. Чаманымаш уке гын, умылаш кӱлеш: тӱнясе нравственность ок лий. Кузе тыге
Чаманымаш — Юмын порылыкшын ӱзгарже да ужашыже
Ме чынжымак палышаш улына: чаманыше еҥ-влак — юмо улыт.
Молан Юмын ыштыме шуко илыше-влак шужымаш, пуштмаш, чер да т.м. деч чот орланат.
Чаманымаш дисциплина могай умылтаралтеш Чаманымаш дисциплинын грамматикыже могай
тыланымаш
Айдеме-влакын тӱшка годым тӱрлӧ капышт уло
Молан кок иза-шольо-влакын койышышт да койышышт тӱрлӧ улыт
чаманымаш дисциплина
Суксо-влак кочкышым кочкыт да тыгак йӱшӧ улыт мо
Чон сай ден осалым шижеш але орган ден уш куаным да орланымашым шижыт Чон нимомат ок шиж гын, чаманымашын пайдаже могай
Чаманымашлан кӧра шыл кочшо янлыклан шыл пуэн кертына мо
Кушкылым кочмаш чаманымаш ваштареш мо
Шӱм-чон йӱлалтыме-чаманымашлан лекше вий кушеч лектеш
Ончычсо шочмо улмым кузе умылаш
Кузе ме сӱаныште да моло йӱлаште моткоч кугу куаным налын кертына
Кавасе пиалыш шушо еҥын чапше могай
Сокыр, колдымо, йӱкдымӧ да йолчиемым пукшаш.
Ой, ынде пычкемыш, кушко кочкаш каена
Мемнан капнам ойырен налаш эрыкна уло мо
Верховный пиал деч могай пайда
Вольыклан, йолташлан да пашаеҥлан кочкышым пуыман мо
Молан ме чӱчкыдынак йӱшӧ еҥ-влаклан кочкышым пуымо нерген ойлена
Тиде тӱнясе куаным налше еҥын могай чапше
Кӧ тиде кӱшыл пиалыш шуын, тудын могай чапше – Уш-акыл-кап шкешотан.
Юмын порылыкшым кузе налаш пален налаш шонена гын, тудо пӱртӱс:-
Кузе Юмын порылыкшо чон гыч почылтеш, кунам чон чыла илыше-влаклан угыч да угыч чаманен шога
Юмын порылыкшын нормальностьшо могай, тудо пӱртӱс проявлений
Веда юмо йорло-влаклан кочкышым пуымо нерген мом ойла Айдеме-влак вес еҥын полшымыж деч посна шкетын илен кертыт мо
Кузе ме Юмын порылыкшым налына, тудо Юмын пӱртӱс проявленийже
Кузе Юмын порылыкшо чон гыч лектеш, кунам чон угыч да угыч шула
Ме палышаш улына: порылык, Юмын пӱртӱс койышыжо, чыла вере да чыла жапыште тыге палдырна.
Шыл кочмо деч лекше куанымаш — тиде могай куан
Существа-влаклан полшымаш Юмылан кумалмашлан кузе шотлалтеш?
Мӧҥгысӧ илыш монастырь деч сайрак.
Кузе йорло еҥ шужен еҥлан кочкышым пуэн кертеш
Пылпомышсо дисциплина илыше-влаклан чаманымашлан кӧра уло. Чаманымаш уке гын, пылпомышсо дисциплина ок лий. Кузе тыге
Кузе шыл осал кочкыш Шыл кочмо деч лекше куанымаш сай але осал
Мо тыгай эн кугу пиал
Кузе юмын ойыртемже лияш. Могай юмо айдеме дене тӧр, кӧ шужышо-влакым пукшен да нунылан экстазым пуэн
Кузе ушан айдеме лияш
Эмлаш лийдыме черым кузе эмлаш
Кузе сайын палыме тукымым налаш
Кузе кужун илаш
Тый палаш шонет гын, кузе тиде порылыкым налаш
Юмын порылыкшым кузе налаш
Кузе Юмылан кумалаш Чыла айдемыште улшо пӱртӱс чаманымашым кучылтын
илыше-влаклан чаманымашым ончыктымашым эше Юмылан кумалмаш маныт.
Ачалыме
Кунам сиддха, мудрец да подвижник-влак ойган лийыт
Ача-ава сеҥаш лийдыме императорым сеҥа мо
Нунын йӱшӧ улмышт нуным шке йӧратыме икшывыштым ужалаш таратен кертеш мо
Шужышо – чыла орланымаш кокла гыч эн осалже. Кантип
Ачалыме деч орланымаш чылалан икгай мо
Кузе ме шкенан йӱшӧ икшыве-влакын нойышо чурийыштым ужына
Чодыраште да тора кундемлаште кушкыл - влаклан вӱдым опташ мемнан порысна .
Ончычсо шочмо годым языкдыме паша-влак кузе тиде кызытсе шочмо марте шуыт
Кочкышым пуымо чаманымаш
Юмын законжо почеш орланыше-влаклан полшена
Юмо-кугыжанышыш шуаш йӱшӧ ӱзгар мо
Ме лышташым руалтен кертына мо Ме лышташым кочкын кертына
Кушкыл гыч налме вещества-влак ӱп ден парня гай ару улыт мо
Кузе ме палена, ончычсо шочмо лийын
Тамык да рай уло мо
Урлык илыше але колышо
Тиде кӱшыл пиалыш шушо еҥын могай чапше – Шинчымаш-каплан нимоат чаракым ыштен ок керт.
Тиде кӱшыл пиалым шушо еҥын могай чапше – Шинчымаш-кап нимогай ойыртем уке.
Кӧ тиде кӱшыл пиалыш шуын, тудын чапше могай - Шинчымаш-кап колыдымо, сандене тудым вич тӱҥ элемент огеш керт влиятлен.
Кеч кумылзак еҥ-влакат шке йӱдымыштлан тургыжланат да кочкышым вучат.
Кочкышым пуэн мӧҥгеш илаш
Юмын чаракшым колышташ огыл манын
Лӱдыкшӧ янлык-влакым пушташ лийже Молан эн ончыч ойленыт, чаманымаш чыла илыше янлыклан икгай лийже манын
Сӱаныште але вес пиалан пайремыште мом ышташ эн кӱлешан
Пӱртӱс, кочкышым янлык ден кайык-влаклан нунын кармыштлан эҥертен пуымо. Но айдемылан пашам ышташ да кочкышым налаш кӱлеш. Неге
Чаманымашын эн кӱлешан цельже могай. Кушто мемнан кӧргыштӧ чон да Юмо илат
Юмо Ведаште (возымаште) тыге пунчалым луктын.
Илышыште тиде кум тӱрлӧ куаным да пайдам кузе налаш.
Вашмут, кӧ тыге ойла Илыше-влаклан йӱшӧ, лӱдмаш да тм дене кылдалтше орланымаш, уш-акыл, шинча да тм орган-влакын опытышт шӱм-чон опыт огыл, сандене илыше-влаклан чаманымашын посна пайдаже уке
Чын храм-влакым пудыргымаш деч аралыза, чаманыше лийза.
Айдеме шочмашын цельже могай?
Ушан еҥын йӱшӧ тулжым йӱлалте.
Молан айдеме ден моло илыше-влак лӱдыкшӧ дене орланат
молан южо айдеме чаманымашым ок шиж, кунам моло янлык орлана ?
Чаманымаш да дисциплина укелан кӧра осал шочмаш шукемеш да осал койыш-шоктыш чыла вере шарлен. Кузе тыге
Илышыште лийше чыла азап деч кузе утлаш
Кунам религиозный вуйлатыше-влак шке кастышт да религийышт дисциплиным огыт шукто
Шужышо еҥын ойгыжым кораҥде да нуным мален колто.
кочкыш гоч токсин кораҥдаш да тудым ушдымо гыч ылыжташ.
Нимогай полыш уке йорло еҥым пукшаш могай суап
Илыше-влаклан чаманымашым ончыкташ права кузе лектеш?
Чонлан чаманымаш дене эрыкташ могай права
Илыше янлык-влакым чаманаш могай права уло
«Айдеме орланымаш — тиде кӧргӧ ӱзгар ден орган-влакын гына опытышт, мутлан, уш, шинча да т.м., шӱм-чон опытышт огыл, сандене янлыклан полшымаш — тиде чаманымаш огыл» манше-влаклан могай вашмут.  
Тудым юмо-влак да чыланат саламлышаш улыт
Скорпионын шыде ӱпшӧ деч утаре.
Язык манме язык деч утаре.
Лампым шужен мардеж деч кузе утараш
Илышым йӱшӧ да пуштмаш деч утараш кӱлеш.
Утаре достоинствым еҥ азапыш логалше, кӧ кокытеланен йодеш кочкышым, ушдымо еҥ гай.
Мӱйыш логалше мӱкшым утаре
Ачалыме тигрым пушт, а йӱшӧ йорло-влакым утаре.
Ачалыме капыште философий структур-влакым арален кодыза
Теҥызыште да мланде ӱмбалне илыше янлык-влакым пукшаш кӱлеш мо
Мемнан илалше янлыкна-влакым, мутлан, ушкалым, презым да т.м., пукшаш кӱлеш мо?
Пашам ышташ да кочкаш кӱлеш мо
Молан южо еҥ ончычсо шочмаш да вес шочмаш уке манын ойлат
Чон-влак шке тыршымышт дене у капым да поянлыкым налыт.
Тиде эн кӱшыл пиалым налше еҥын чапше могай - Карма Сиддхи, Йога Сиддхи, Гнана Сиддхи да шинчымаш-капын сверхъестественный вийже.
Кузе ме эн кугу пиал илышыш шуын кертына
Кунам Господьын порылыкшо палдырна, кузе Юмын пиалже шижалтеш да тичмаш лиеш
Тиде эн кӱкшӧ айдеме шочмо цельыш шуаш.
Чаманымаш — Юмын порылыкшым налаш йӧн гына
Кок тӱрлӧ чаманымаш
Валлалар историй: колымашым сеҥыше айдемын историйже.
Мемнан дене шындыме кушкыл-влаклан вӱдым опташ кӱлеш мо
Поян еҥ-влак орланыше-влаклан полшышаш улыт. Неге
Илышын кум тӱрлӧ видше могай. Мыняр тӱрлӧ пиалан илыш чон .
Чаманымашын могай видше-влак улыт Чаманымашын кок тӱрлӧ видше уло.
Мо тугай чер
мо тыгай чаманымаш?
Мо тыгай лӱдыкшӧ
Мо тыгай кумыл
Мо тыгай лӱдмаш
Мо тыгай йӱшӧ
Мо тыгай пуштмаш
Мо тыгай нужналык
Мо тугай язык
Мо тыгай эн кугу пиал
Юмын радамже могай
Чаманымашын вийже могай
Чаманымашын цельже могай
Мо тыгай порылык
Мо тыгай тӱнясе чаманымаш
Мо тыгай тӱнясе куан
Кунам почётан еҥ шке намысшым йомдара
Кунам ик илыш весым чаманен тӱҥалеш Кунам ик чон вес илыше-влаклан йӱлен (чаманен)
Кунам моктаныше-влак кугешнымашыштым йомдарат
Эгоист-влак деч кунам эго кая
Чон капыш кузе пура Кунам чон кӧргыш пура
 Айдеме-влакым йӱын пытарымеке, мо лиеш
Кунам легендарный рыцарь лӱдеш
Ушан-влак, кудышт тӱрыснек кораҥыныт, тургыжланаш тӱҥалыт мо
Кунам ушан техник шке уш-акылжым йомдара да путаен кая.
Могай куан пытартыш Могай эн кӱкшӧ состоянийыште экстаз
Кӧм святой айдеме маныт?
Кӧ эн кугу пиалым налше
Кузе Юмым палаш, шинчымаш дене, да кузе шке Юмо лияш Мо тыгай эрыкан чон
Молан южо еҥ-влак чаманымашым огыт ончыкто да пеҥгыдын огыт лий, кунам нуно вес илыше-влакын орланымыштым ужыныт Молан нунын иза-шольо правашт уке
Молан мыланна кап кӱлеш
Кӱшыл чаманымаш шотышто йӱдым да пуштмашым пытарыме значенийже могай
Южо еҥ пеҥгыде шонымашан, вес янлыкын орланымыжым ужын, чаманымашым ок шиж. Молан тиде еҥ-влакын чонлан правашт уке
Молан Юмын ыштыме шуко илыше-влак йӱшӧ, йӱшӧ, лӱдмаш да т.м. дене орланат.
Чыла айдеме угыч айдеме семын шочеш мо? Кочкышым айдеме гына пуаш кӱлеш мо
Тигр шудым кочкын пытара мо. Шыл тигр-влаклан йӱла кочкыш мо
Йорло еҥын шинчавӱдшым ӱштылаш чаманымаш маналтеш.
Мемнан сайтнам тыгай йылме дене ончаш лиеш.
acehnese - afar - afrikaans - albanian - alur - amharic - arabic - armenian - assamese - avar - awadhi - aymara - azerbaijani - balinese - baluchi - bambara - baoule - bashkir - basque - batak-karo - batak-simalungun - batak-toba - belarusian - bemba - bengali - berber - betawi - bhojpuri - bikol - bosnian - breton - bulgarian - burmese - buryat - cantonese - catalan - cebuano - chamorro - chechen - chichewa - chinese - chinese-simplified - chuukese - chuvash - corsican - crimean-tatar-cyrillic - crimean-tatar-latin - croatian - czech - danish - dari - dinka - divehi - dogri - dombe - dutch - dyula - dzongkha - esperanto - estonian - ewe - faroese - fijian - filipino - finnish - fon - french - french-canada - frisian - friulian - fulani - ga - galician - georgian - german - greek - guarani - gujarati - gurmukhi - haitian-creole - hakha-chin - hausa - hawaiian - hebrew - hiligaynon - hindi - hmong - hungarian - hunsrik - iban - icelandic - igbo - ilocano - indonesian - inuktut-latin - inuktut-syllabics - irish - italian - jamaican-patois - japanese - javanese - jingpo - kalaallisut - kannada - kanuri - kapampangan - kazakh - khasi - khmer - kiga - kikongo - kinyarwanda - kituba - kokborok - komi - konkani - korean - krio - kurdish-kurmanji - kurdish-sorani - kyrgyz - lao - latgalian - latin - latvian - ligurian - limburgish - lingala - lithuanian - llocano - lombard - luganda - luo - luxembourgish - macedonian - madurese - maithili - makassar - malagasy - malay - malay-jawi - malayalam - maltese - mam - manx - maori - marathi - marshallese - marwadi - mauritian-creole - meadow-mari - meiteilon-manipuri - minang - mizo - mongolian - nahuatl - ndau - ndebele - nepalbhasa - nepali - norwegian - nuer - occitan - oriya - oromo - ossetian - pangasinan - papiamento - pashto - persian - polish - portuguese-brazil - portuguese-portugal - punjabi - punjabi-shahmukhi - qeqch - qeqchi - quechua - romani - romanian - rundi - russian - sami-north - samoan - sango - sanskrit - santali - santali-latin - scots-gaelic - sepedi - serbian - sesotho - seychellois-creole - shan - shona - sicilian - silesian - sindhi - sinhala - slovak - slovenian - somali - spanish - sundanese - susu - swahili - swati - swedish - tahitian - tajik - tamazight - tamil - tatar - telugu - tetum - thai - tibetan - tigrinya - tiv - tok-pisin - tongan - tshiluba - tsonga - tswana - tulu - tumbuka - turkish - turkmen - tuvan - twi - udmurt - ukrainian - urdu - uyghur - uzbek - venda - venetian - vietnamese - waray - welsh - wolof - xhosa - yakut - yiddish - yoruba - yucatec-maya - zapotec - zulu -